Tijdelijk gebruik is niet nieuw op zichzelf, wel de wijze waarop het actueel tot stand komt:

• Onder impuls van een vereende inspanning van burgers en burgerorganisaties die het langdurige (voor)ontwerp- en planproces voor een site niet meer afwachten en het terrein of gebouw met eigen projectvoorstellen claimen en in gebruik nemen voor tijdelijk wijk- en buurtgebruik. Het initiatief komt autonoom tot stand, buiten de traditionele professionele en gouvernementele kaders om. Overheid en experten blijven in steun, of treden in het beste geval toe tot het verband als (secundaire) participant.

• In alliantie met andere actoren. Tijdelijke gebruiksprojecten putten hun sterkte uit coalities met differente partners. Meer dan de burgeracties van de jaren 1960-70 zoeken ze wisselende coalities, niet enkel met burger(groepen) en -organisaties maar ook met bedrijfs- en ondernemerskringen, experten en kennisinstituten én met overheden. De triangel burgers-ondernemers-overheid keert bij sterke, grootschalige projecten vaak weer. De variatie aan collaborateurs levert de vereiste grondstof: mensen, ideeën, expertise en middelen. Als de tijdelijke chemie uitgewerkt is en het doel bereikt, valt de alliantie weer uiteen maar slechts gedeeltelijk. De chemie van een tijdelijk gebruiksproject is vaak sterk en laat duurzame verbindingen na.

• De initiële fase van een tijdelijk gebruiksinitiatief is sterk informeel en dynamisch, gestoeld op spontaneïteit en gezamenlijke betrokkenheid, samenwerking en dienstenruil. Het maakt de coalitie extreem toegankelijk en open voor engagement en initiatief van geïnteresseerd individuen en groepen.

• Pas in tweede instantie eist de voortzetting een zekere organisatorische en conceptuele verankering die het initiatief zijn robuustheid moet geven en een mate van solvabiliteit en rechtszekerheid. Het is in deze fase dat professionele en gouvernementele actoren hun nut kunnen bewijzen en de open en experimentele werking een meer solide structuur kunnen helpen geven.

• De openheid en toegankelijkheid geven het initiatief de ganse gebruiksperiode door een wendbaarheid die verdergaat dan de participatieprojecten die de overheid opzet. Programmatie en concept kunnen onder invloed van effecten en nieuwe participanten de hele periode door evolueren.

• Het gaat om snelle, lichte interventies, relatief goedkoop en omkeerbaar en soms zelfs verplaatsbaar. Deze lichtheid laat toe een idee of concept op deugdelijkheid te testen: gedijdt het hier? Komt het van de grond? Beantwoordt het aan een reële omgevingsbehoefte? Indien een initiatief zich bewijst en blijvende waarde bezit, kan het voortgezet worden en na de gebruiksperiode geconsolideerd worden in een definitieve vorm - dit betekent: geïntegreerd worden in de definitieve ontwikkeling, daar of op een andere locatie. Iets wat Nederlandse steden steeds vaker doen, ze verlaten de centrale planvorming. Ze laten toe dat een tijdelijke gebruik op hun planvorming inbreekt - meer nog: dat een tijdelijk gebruiksproject een onderzoeksfase vormt in een ontwikkeling van een site, die via experiment en proefneming vorm en richting krijgt en een definitieve plooi aanneemt. Tijdelijk gebruik met tijdelijke waarde wordt na de gebruiksperiode eenvoudig in schoonheid beëindigd.

• Tijdelijk gebruik is plaats- en tijdsgevoelig en zelden kopieerbaar. Wat op één plaats werkt, werkt op een andere niet, of niet noodzakelijk. Zoals Mike Lydon het samenvat: "Not every project is right for every place. What's needed and wanted in one neighborhood can be wildly different from what would work or be accepted in another. Knowing and responding to locals needs is paramount." Tijdelijk gebruik is ad hoc inspelen op lokale noden en opportuniteiten, en dus per definitie verscheiden. Het neemt zeer diverse vormen aan. Het bestrijkt een breed scala van praktijken. Ook qua duur en omvang, gaande van kortlopende en kleinschalige acties tot langdurige projecten en exploitaties op gereserveerde gronden.

• Tijdelijk gebruik levert alle betrokken partijen - eigenaars, ondernemers, burgerorganisaties, overheid - profijt in uiteenlopende vormen: financieel, qua wijk- en buurtvorming, sociale cohesie, buurtgroen, speelruimte, publieke en commerciële interesse en aandacht voor een plek (branding),…

• Tijdelijke gebruiksinitiatieven zijn intrinsiek duurzaam. Ze herbenutten leegstaande gebouwen en terreinen en experimenteren frequent met demonteerbare constructies in herbruikbare materialen en met kringloopeconomie.